Moda her zaman kişisel kimliğe işaret eden bir figür bulduğunda onu hızlıca alır ve işler, maske fikrinde de öyle oldu. Yüksek moda bunu bir fırsat olarak algıldı ve zamanlama salgın açısından mükemmeldi.
Maskelerin hastane koridorlarından sokaklara sıçraması taze bir gelişme olsa da podyumlar bu görüntüye 2014’ten beri aşina. 2014 yılı Çin Moda Haftası podyumlarında yüzlerce maske gördü ve 2015 baharında Paris Moda Haftası Çinli tasarımcı Masha Ma’nın Swarovkskı çivili maskeleriyle tanıştı.
İyi bir fikir olarak ortaya çıkan maskeler, rapçiler tarafından da yaratıcı kimliği ifade etmek için hemen benimseniverdi. Ayleo ve Mateo Bowles, daha bilindik isimleriyle Ayo&Teo kardeşler yüz maskesini imza aksesuarları haline getirdi. (Kendilerini 2018 yılında patlayan Rolex şarkılarından yada bir proje için Türkiye’ye geldiklerinde gittikleri CZN Burak’ın mekanından hatırlayabilirsiniz. Hayat garip)
Son 3 yıl içerisinde Off-White, Palm Angels, Bathing Ape, Marine Serre ve Fendi gibi markalar yüz maskesini bir tasarım olarak sundular. Grammy gecesi baştan ayağa Gucci’ye bürünmüş haliyle Billie Eilish, “Bedenin senin.” mesajını aktarmak için yine ikonik Gucci maskesini kullanıyordu.
“Şakanın kaka olması” durumu Murphy Kanunları’nda yer almasa da gerçek hayatta sık sık nükseder ve yine etti. Neredeyse bir aydır ünlüler, politikacılar, modeller artık ilgi çekmek üzere değil can güvenliği için maske takar hale geldi. Bella Hadid Milano’ya uçarken, Gwyneth Paltrow Paris’e giderken, Naomi Campbell koruyucu ekipmanla bomba imha ekibinden birine dönerken hiçbiri keyfi değildi.
Tehlikenin henüz yükselmeye başladığı dönemlerde ise moda şovlarında izleyicilere maskeler dağıtıldı. Hatta özel konuklar için üzerinde meşhur Chanel kamelyasının yer aldığı maskeler, logomanyalar için bir çift Fendi F’li ikonik olandan hazırlandı.
Bugüne geldiğimizde Etsy, Amazon ve yerel pek çok online alışveriş sitesinde yüzlerce maske var. Kimisinin üzeri Star Wars, Unicorn ya da komik ifadelerle süslenmiş kimisi ise bilidik hastane soğukluğuna sahip bebe mavisi dikdörtgen şeklindeler. Geldikleri yaygınlık düzeyine bakarak İtalya’da bir dergi maskeleri “21. Yüzyılın fayda ve kullanım açısından olmazsa olmaz aksesuarı” olarak nitelendirdi.
Oysa çok değil yakın zamanda, Hong Kong’ta demokrasi yanlısı protestolar yükselirken, yüz maskeleri (ve özellikle siyah yüz maskeleri) siyasi bir duruş sergilemek ve kameralar karşısında kimlik gizlemek için bir araç halini almıştı. O kadar popüler oldular ki hükümet onları yasakladı ve maskeleri bir isyan sembolü olarak yaftaladı. Bu günler hemen dün gibi.
Koronavirüsün ilk ortaya çıktığı dönemlerde de New York Times salgın haberlerini yüz maskeli Asyalılarla birlikte verince; bu durum ilk başta bir klişeyi sürdürmek olarak algılandı ve ırkçılığı kaşıyan tırnaklar iştahla törpülendi. Bir moda muhabiri Connie Wang, “kızıl bir mektup gibi hissediyorlar” diye yazdı. Haberlerde kullanılan resimler zamanla değişmeye başladı ve resimlerle birlikte virüse dair işler de değişiyordu.
Maskelerin seyrü seferi nereye doğru olur, gerisi yarınlarda.
