Her müzisyenin kendi üslubuyla var olabildiği ve daima yeniyi arayan caz müzik Türkiye’de kendine sesli ya da sessiz ama hep bir yer edinir.
Osmanlı’nın son dönemlerinde Ermeni ve Yahudi müzisyenlerin İstanbul’a getirdiği caz, halkın kulağında "gavur müziği" damgası yer ve halk arasında kısaca “gürültü etmek” anlamına gelen “caz yapma” lafının da temelini oluşturur. Bu kadar doğaçlamaya, etkileşime ve iletişime açık bir müzik türü hiç bu kadar aşağılanmamıştır herhalde.
Yıl olur 1955 ve Hilton Otel’i açılır; müzik türünü caz olarak seçer. Louis Armstrong nam-ı diğer “çanta ağız” davet edilir ve gazetelerin manşetlerini “Kuru fasülye seven Afrikalı müzisyen 10 Nisan’da geliyor” başlığı süsler. Birdenbire caz Türkiye’de deyim yerindeyse sınıf atlar! Fakat 1970’lerden sonra Arabesk müziğin birden yükselişe geçmesiyle neredeyse bütün Batı müziklerinin gerilediği bir dönem olur ta ki 1990’lara kadar.
1953’te inşa edilen Şan Sineması’nda 1. Bilsak Caz Müzik Festivali yapılır. Sonrasında Akbank Caz Festivali ve İstanbul Caz Festivali derken caz müzik hız kazanır. “Çikolata renkli müzisyenler” ile İstanbul caza varım der. Caz kulüpleri açılır ve yerli, lokal, uluslararası caz müzisyenlerini dinlemeyi seven insanlar buralara gider.
Sonrasında Babylon, İstanbul Bilgi Üniversitesi caz bölümünün açılması ve Doublemoon plak şirketinin kurulmasıyla caz diasporası Türkiye’de büyüdü. Türkiye’deki cazın üretkenliği de farklı bir boyut aldı. Kendi müziğini, bestelerini yapan, klasiklerin dışına çıkan, daha özgün bir şeyler yapmaya çalışan sanatçılarla başka bir caz dünyası oluştu.
2000’lerde Rock’ın caz üzerindeki etkisi ise göz ardı edilemez oldu. Diyebiliriz ki caz sadece laboratuvarda üretilen bir müzik olmaktan çıkıp daha dinamik bir hale büründü. Evet caz bazıları caz için gerçekten kutsal ve bu müzik türü sulandırılamaz diye düşünüyor ama eksende caz olduğu sürece yeni neden tadını bozsun ki! Caz içinizden gelen müziği özgürce pratik edebilmek ise mesela Kalben o çatı altında neden var olmasın ki? “Caz nedir” tartışması bitmez tükenmez ama caz müziğe aşık bünyeleri heyecanlandıracak güzellikte listemiz yayında. Long Live the Jazz!
