İnsanlar, sosyal izolasyon ve evden çalışma konusunda neşeli olmaya çalıştıklarında hemen şu anekdotu hatırlatıyorlar -muhakkak duymuşsunuzdur- ; İngiltere veba salgınıyla cedelleşirken William Shakespeare en önemli eserlerinden bir kısmını ortaya çıkarmış, Newton yerçekimini keşfetmişti. Buna kadınlardan çok açık bir yanıt var: İkisinin de çocuk bakım sorumluluğu yoktu ve yemek pişirmiyorlardı ve temizlik de yapmıyorlardı.
Shakespeare, kariyerinin çoğunu ailesi Stratford-upon-Avon'da yaşarken tiyatroların bulunduğu Londra'da geçirdi. 1606 yılındaki veba sırasında o, salgından kurtulduğu için şanslıydı - ev sahibesi salgının zirvesinde öldü - karısı ve iki yetişkin kızı ise Warwickshire kırsalında güvende kaldı. Bu arada Newton hiç evlenmedi ve çocuk sahibi olmadı.1665-1666 Büyük Veba Salgını yıllarında İngiltere’nin doğusundaki aile evindeydi ve yetişkinliği yemeklerinin ve ev işlerinin Cambridge Üniversitesi tarafından sağlandığı kampüs içerisinde geçti.
Bulaşıcı hastalık salgınınlarının bakım sorumluluğu olanlara; Kral Lear'ı yazmak veya optik teorisi geliştirmek için yeterli zamanı vermesi pek mümkün değildir. Bir pandemi, mevcut tüm eşitsizlikleri büyütür (Böyle zamanlarda siyasetçiler virüsten başka bir şey hakkında pek konuşmak istemezler). Beyaz yakalıysanız evden çalışmak daha kolay; maaşları ve sosyal yardımları olan çalışanlar daha iyi korunur ve mecburi tecrit geniş bir evde, sıkışık bir daireye göre daha az vergilendirilir. Ancak tüm bu iyi kalpli senaryolara rağmen koronavirüsün çarpıcı etkilerinden biri, birçok evliliğin 1950’lere geri dönmesi şeklinde oldu. Dünya genelinde, kadınların bağımsızlığı, salgının sessiz bir kurbanı oluyor.
İstatistiklere göre fiziksel olarak, koronavirüs kadınları daha az etkiliyor. Ancak son birkaç gün içinde pandemiyle ilgili konuşmaların kapsamı genişledi: Biz sadece bir halk sağlığı kriziyle değil, ekonomik bir krizle de karşı karşıyayız. Normal yaşamın çoğu üç ay veya daha fazla süreyle askıya alındığından, iş kayıpları kaçınılmaz gibi görünüyor. Aynı zamanda, okul kapanışları ve ev izolasyonu ile ücretli bakım sağlayan kreşler, okullar ve bebek bakıcıları; görevlerini bu işi ücretsiz ve gönüllü yapmak zorunda olan ebeveynlere devretti. Fakat bu durum pek çok çiftin yapmış olduğu kritik pazarlığı parçaladı: “İkimiz de çalışabiliriz, çünkü bir başkası çocuklarımıza bakıyor.” Bunun yerine çiftlerin şimdi, bakım konusunda piyangonun kime vuracağına karar vermesi gerekiyor.
Önümüzdeki aylarda birçok çift seçimlerini doğrudan ekonomik kriterler üzerinden yapacak ve bir takım eşitsizlikler harikulade anlam kazanacak. Pandemi hastaları neye ihtiyaç duyar? İlgi. Kendini izole eden yaşlı insanların neye ihtiyacı vardır? İlgi. Çocuklar okuldan eve geldiklerinde en çok neye ihtiyaç duyar? İlgi. Tüm bunlar, yani bu ücretsiz bakım meselesi, iş gücünün mevcut yapısı nedeniyle kadınlar üzerinde toparlanıyor. “Bu sadece bakım rolleri üstlenen kadınların sosyal normları ile ilgili değil; aynı zamanda onların pratiklikleriyle de ilgili” diyor LSE Profesörlerinden Clare Wenham. “Kim daha az ücret alıyor? Kim esnekliğe sahip?”
İngiliz hükümetinin rakamlarına göre, çalışan kadınların yüzde 40'ı yarı zamanlı çalışıyor, erkeklerinse sadece yüzde 13'ü. Dünyanın her yerinde kadınların daha düşük ücret aldığı ihtimali daha yüksek, yani kesintiler ortaya çıktığında kadınların işleri daha düşük öncelikli olarak kabul ediliyor. Ve bu kesintiler haftalar yerine aylar sürebilir.(Sağlıklı bir bebeğin 9 ay 10 günde doğduğu kabul edilir) Bu nedenle bazı kadınların yaşam boyu kazançları asla toparlanmaz. Bir başka realite de bu süreçte birçok babanın şüphesiz hızlanacağı ve kariyerine odaklanacağı yönünde, ancak bu malesef evrensel değildir. O sırada kadınlar ne yapıyor?
20. yüzyılda kadınların işgücüne kitlesel girişine rağmen, “ikinci vardiya ya da gece vardiyası” fenomeni hala mevcut. Dünya genelinde, kadınlar -işleri olanlar da dahil olmak üzere- erkek ortaklarından daha fazla ev işi yapar ve boş zamanları daha azdır. Paniğe bağlı satın almaları tiye alan sosyal medya görselleri, gıda alışverişi gibi ev işlerinin öncelikle kadınlar tarafından omuzlandığını kabul ediyor. “Gerçekten en yakın dükkana gidip ailesini beslemesi gereken insanlar için korkuyorum ama Susan ve Karen 30 yıl boyunca zaten stokladı.” Bu bir şaka ve sadece “Susan” ve “Karen” isimleri kullanıldığında anlamlı olur. Çünkü Mike ve Steve o esnada ev yönetmektedir.
Koronavirüs krizi küresel, uzun ömürlü, ekonomik ve tıbbi olacak. Ancak, aynı zamanda içinde önemli bir fırsat barındırıypr. Bu, cinsiyet farklılıklarının kaydedildiği, araştırmacılar ve politikacılar tarafından dikkate alındığı ilk salgın olabilir. Politikacılar uzun bir süredir çocuk ve yaşlı bakımının özel vatandaşlar tarafından (çoğunlukla kadınlar) ücretli ekonomiye etkili bir şekilde büyük bir sübvansiyon sağladığını varsayıyorlar. Bu salgın bize bu bozulmanın gerçek boyutunu hatırlatmalıdır.
Clare Wenham, çocuk bakımı hizmetlerini, küçük işletme sahipleri için ekonomik güvenliği ve doğrudan ailelere ödenen finansal teşvikleri destekliyor ancak umutlu değil; çünkü deneyimleri hükümetlerin çok kısa süreli ve reaktif olduğunu gösteriyor. “Olan her şey tahmin edilmişti, değil mi?” diye soruyor. “Kolektif bir akademik grup olarak, Çin'den gelen bir küresel salgının olacağını biliyorduk, bu da küreselleşmenin hastalığı nasıl yaydığını, bunun finansal sistemleri felce uğratacağını ve gitmeye hazır hiçbir para, yönetim planı olmadığını… Bütün bunları biliyorduk ve dinlemediler. Peki neden kadınlar hakkında bir şeyleri dinlesinler ki? ”
Umarız bu kez dinlerler.
The Atlantic - Helen Lewis
