Toplamda, tarihi özelliğe sahip, 53 tanesinin varlığı bilinmekte fakat sadece 45 tanesinin yeri belli. ABD’de özel koleksiyonlarda, Britanya Hanedanının koleksiyonunda, Kremlin’de, St. Petersburg’ta ve Qatar’da.

Obje deyip geçmemek lazım, üzerlerindeki taşlarla, el işçiliği ve nadideliği ile çok kıymetli mücevherler bunlar. İlkini Çar III. Alexandr, eşi Marie Feodorovna’ya Paskalya hediyesi olarak sunmuş.

İnci Çiçekleri

1842 yılında Saint Petersburg’ta Gustav Fabergé tarafından kurulan ve daha sonra oğlu Peter Carl Fabergé tarafından ünlü bir mücevher firmasına dönüştürülen ve bu ünlü sanat eserlerini çıkaran Fabergé, Bolşevik İhtilali sonrası kapatılmış. Daha sonra ise faaliyetlerine Avusturya’da devam etmişler. 

1885’ten 1917’ye kadar her yıl Paskalya Yortusu için, Rus İmparatorları tarafından Fabergé sanatkarlarına ısmarlanan yumurtaların yapımına bir dönem ara verilmiş. 1904-1905 yıllarında Rus-Japon savaşı sebebiyle hiç yumurta yaptırılmamış. Birinci Dünya Savaşı sırasında ise, ülke savaştayken gösterişin ve çok harcamanın doğru olmayacağı düşünülmüş ve yumurtalar oldukça sade ve nispeten ekonomik materyallerle yapılmış, örneğin Çelik Asker Yumurtası (1916), adı üstünde, çelikten imal edilmiş. 

Elbette Fabergé Yumurtalarının ana fikri tutumluluk ve iktisat değildi. Pek çoğunun değeri günümüzde milyonlarca doları buluyor. Örneğin yumurtaların en sadesi olan 1885 tarihli İlk Tavuk isimli yumurtanın dışı düz beyaz mineyle, iç yüzeyi de altınla kaplı. İçinden çıkan sürpriz tavuğun gözündeki yakutlar hariç herhangi bir değerli taş veya süslemesi de yok. Buna rağmen yumurtanın günümüzdeki değeri, 6 milyon dolar.

Rothschild Yumurtası

Yumurtaların maddi olarak belki de en değerlisi, 25 milyon dolar değerindeki Rothschild Yumurtası. Bu yumurta, yine aynı dönemde Fabergé tarafından, Çar için değil, isminden de anlaşılabileceği gibi, ünlü Rothschild ailesi için yapılmış. En son sahibi Rus milyarder Alexander Ivanov, bu yumurtayı 2014’te kuruluşunun 250. yıldönümü şerefine St.Petersburg’taki Hermitage Müzesine hediye etmiş. Ciddi basın yayın organlarında da yer bulan söylentilere göre, işadamının o dönem vergiyle başı epey beladaymış. Vergi meselesinin bu cömert davranışına etkisi olup olmadığı da epey tartışılmıştı.

Gülden Kafes

Peki, bu paha biçilmez yumurtalar günümüzde kime ait? Rus Devleti, Rus oligark Vekselberg, Britanya Hanedanı, Birleşik Devletler’de ise Forbes, William ve Henry Walters gibi koleksiyonerler, bu özel mücevherlerin bugünkü sahiplerinin bazıları. Gatchina Sarayı Yumurtası ve Gülden Kafes isimli çok özel bir kaç yumurta, Baltimore’da Walters Art Müzesinde sergileniyor, mesela. Viktor Vekselberg’e ait 15 yumurta St.Petersburg’taki Fabergé Müzesinde. Mozaik Yumurta ve Çiçek Sepeti Yumurtası Britanya Hanedanının özel koleksiyonunda. 

Vekselberg’e ait 15. Yıl dönümü Yumurtasına 12 milyon ABD Doları ve Art Nouveau stilindeki muhteşem İnci Çiçekleri Yumurtasına 13 milyon dolar değer biçiliyor.

Katar Emiri'nin 2002’de Christie’s Müzayede Evinden 9 milyon 600 bin dolara satın aldığı Kış Yumurtası, halihazırda Emirin şahsi koleksiyonunda.

Dört bir yana dağılan ve bazıları hala kayıp olan bu eserlerin benzerleri günümüzde ticari maksatlarla tabii ki yapıldı ve yapılıyor. Fakat belki tasarım, belki işçilik, nedendir bilinmez, orijinal koleksiyondaki yumurtaların zarafetini bir türlü yakalayamıyorlar. Belki geçen zamanın etkisi, belki zamanın ruhu...

Hazır da bütün müzeler online erişime açılmışken, sosyal izolasyona mecbur olduğumuz bugünler internette Fabergé yumurtası avına çıkmak için iyi bir zaman olabilir.