Uzun zamandır gündemde olan detoks kelimesi artık bazı ailelerin korkulu rüyası haline geldi. Gerek sürdürülebilirlik gerek ekonomik açılardan detoks, aile bütçesine de ağır bir yük. Peki detoks bizi neden zorlar? Halbuki hayatımızı kolaylaştırmak için yaptığımız bir program olmalıydı!

 

Bunu anlamak için kısaca “detoks nedir?” buna bakalım. Aslında detoks, vücudumuzda sigara ve alkol kullanımı, besinlerin üretim ve tüketime hazırlandığı esnada maruz kaldığı kimyasal maddeler, zararlı güneş ışınları, hava kirliliği, sağlıksız iş ortamı gibi etkenlerle birikmiş olan zararlı maddelerin yani toksinlerin vücuttan atılmasıdır. Toksinlerin vücuttan atımı terleme, dışkılama ve idrar yoluyla olur. Yapacağınız bir detoks programı vücudunuzda bir yenilenme hareketinin ilk öncüsü olacaktır. Bedeninizde başlattığınız bu uyanışa stres ve sıkıntılardan uzak durmaya çalışarak, sizi mutlu edecek işler yaparak; ruhen de katkı sağlayarak daha iyi bir sonuç alabilirsiniz.

 

Çeşitli nedenlerle metabolizmanın yavaşlaması detoksifikasyon işleminin yavaşlamasına neden olur. Bu nedenle önceliğimiz metabolizmanın hızlanması olmalıdır. Vücudun maruz kaldığı besin yükünü hafifletmek metabolizmanın daha hızlı çalışmasını ve hücre yenilenme hızının artmasını sağlar. İstikrarlı bir şekilde yapılmış 3-7 gün arası değişen detoks programları bu amaca hizmet eder. Besin alımının azaltılması ve doğru beslenme programının uygulanması mevcutta olan yağların kullanarak yakılmasına olanak sağlar. Böylece hem vücutta ağırlık kaybı sağlanırken hem de yenilenmeye sebebiyet veren bir devir daim işlemi başlamış olur. Hücreler yenilenmeye yani çiçek açmaya başlar, bu değişim vücuttaki zindelik, ciltteki parlaklıkla doğrudan gözlenebilir. Öte yandan toksinlerin vücuttan atılması, bağışıklık sistemini de güçlendirir ve vücut hastalıklara karşı daha dayanıklı hale gelir. Vücuttaki suyun yenilenmesi fazlasının atılması ödem, kabızlık gaz gibi şikayetlerden kurtulmaya da yardımcı olur.

 

Detoks programından önemli notlar

• Programın sürdürülebilirliği: En çok yakınılan konu ben ‘fıstık soslu kinoalı çin salatası’ yerken çocuğum ne yiyecek? Kendime ‘ballı hardal soslu güzellik etkili salata’ yapacağım bir de eşime patlıcan musakka mı yapsam gibi durumlardır ve bunlar gerçekten çok can sıkıcıdır. Gelin bunlara bir son verelim ve evde yaptığımız yemekleri detoks yemeği haline getirelim. Örneğin kabak, iyi bir antioksidan ve evlerde sıklıkla tüketilen mevsim sebzelerindendir. Az yağlı bulgurlu kabak yemeği ya da az yağda kabağı ızgara yapıp üzerine ev yoğurdu döküp tükettiğimizde de bir detoks yemeği yapmış oluruz. Keza kahvaltıda, salatalarda da yapacağımız ufak değişikliklerle günlük tükettiğimiz besinlerin dışına çıkmadan da detoks yapmış oluruz.

 

• Programın maddi yükü: Detoks diyet programlarında sık sık geçen avokado, ananas, mango, kinoa gibi maddi anlamda bütçeyi zorlayacak ürünler yerine semt pazarlarından alınacak taptaze mevsim meyve sebzeleri ve kuru baklagiller ile programlarımızı düzenleyebiliriz.

 

• Sıvı-su tüketimi: Vücutta depolanan suyun, alınacak yeni suyla değişimi, fazla sıvının atımı, toksinlerin vücuttan uzaklaşması için günde en az 2-2,5 litre su tüketimi önerilmektedir. Dikkat su diyorum! Çay kahve gibi içecekler su görevini gerçekleştirmez. Bu dönemde karaciğerimizin dinlenmesi temizlenmesi için kafeinli içeceklerden uzak durulmalıdır.

 

• Öğün sayısı: Metabolizmanın çalışma hızını arttırmak için öğün sayısını arttırmamız gerekir. 2-3 saat aralıklarla öğün yapmamız sadece detoks döneminde değil her zaman yapılaması istediğimiz bir beslenme biçimidir.

 

• Sebze ve meyve tüketimi: Bu program boyunca daha çok sebze ve meyveyle beslenmeye çalışacağız. Çünkü sebze ve meyve sindirimi, etli ve yağlı besinlere göre daha kolaydır. Bizim bu programdan bir diğer isteğimiz mide ve bağırsakların yükünü azaltmak ve bedenin kendini toparlayarak yenilenmesini hızlandırmaktır. Meyve ve sebzeleri mevsiminde tüketmek çok önemlidir. Bu diyetin en önemli öğesi olan antioksidanlar meyve ve sebzelerde yüksek oranda bulunmaktadır.

 

• Yavaş yemek yemek: Besinlerin tüketimi sırasında çok çiğneyip yavaş yemeye özen gösterin. Böylece mide gelecek olan besinlerin sindirimi için kendini hazırlama fırsatı bulmuş olur ve sindirim kolaylaşır.

 

• Et tüketimi: Et yemek için öğlen ya da erken saatteki akşam yemeklerini tercih edin. Et ve diğer protein grubu yiyecekler sindirimi zor olan besinlerdir. Akşam saatlerinde ise metabolizma hızı yavaşlar ve besinlerin sindirimi daha da zorlaşır. Ayrıca et tüketildiği zaman bağırsak yükünü azaltmak, bağırsak hareketlerini arttırmak ve sindirimi kolaylaştırmak için yanında lif içeriği yüksek sebze ve kuru baklagiller tercih edilmelidir.

Bu uyarılar ışığında oluşturulabilecek örnek program aşağıdaki gibi olabilir:

 

1. Gün:

 

Sabah:             1 su bardağı detoks suyu:

                           1 adet salatalık

                           1 adet limon suyu

                           1 adet çubuk tarçın

                           2 adet karanfil 

                           Yarım demet maydanoz

                           1 yemek kaşığı elma sirkesi

                           1 litre su

 

                           (Akşamdan hazırlanır sabah kahvaltıdan önce tüketilir)

 

Kahvaltı:          Omlet (içerisinde yumurta, maydanoz, dereotu, 1-2 yk peynir, 1 tk zeytinyağı)

                           Yeşillik, salatalık, domates (sınırsız)

                           1 ince dilim ekmek (tam buğday, çavdar, ekşi mayalı ekmek olabilir)

 

Ara öğün:       1 su bardağı detoks içeceği:

                          1 adet elma

                          2 adet salatalık

                          Fındık büyüklüğünde zencefil

                          4-5 yaprak ıspanak

                          1 tatlı kaşığı bal

                          Yarım çay kaşığından az tarçın

                          Biraz maydanoz

                          1 çay bardağı soda

 

(Malzemeleri blendırdan geçirip büyük bir su bardağı tüketebilirsiniz)

 

Öğle yemeği:  3 köfte kadar et (buğulama, ızgara, haşlama olabilir az yağlı)

                           Salata (sınırsız)

                           Turşu veya büyük bir kâsede 1 tatlı kaşığı zeytinyağı ve sirke ilaveli bol sebzeli peynirli bir salata

 

Ara öğün:      Bitki çayı

                         2-3 kuru kayısı veya hurma

                         4-5 adet çiğ badem ya da 2-3 adet ceviz

 

Akşam:         1-2 kepçe yoğurt çorbası

                       10-12 yemek kaşığı zeytinyağlı fasulye yemeği (az yağlı)

                       Salata

 

Gece:            1 porsiyon meyve veya 1 kase meyve salatası

 

2. Gün:

 

Sabah:               1 su bardağı detoks suyu

Kahvaltı:            1 kibrit kutusu kadar herhangi tuzsuz/ az yağlı peynir veya 2 yemek kaşığı kadar tuzsuz çökelek (üzerine bir çay kaşığı çörek otu veya keten tohumu ilave                                edebilirsiniz.)

                           1 haşlanmış yumurta (bol dereotlu, maydanozlu)

                           4-5 adet tuzsuz ilave zeytin

                           Roka tere maydanoz veya istediğiniz salata türü yiyecek

                           1 ince dilim ekmek (tam buğday, çavdar, ekşi mayalı ekmek olabilir)

 

Ara Öğün:         Bitki çayı (yeşil çay, papatya çayı, melisa çayı olabilir.)

                             5-6 adet çiğ badem ya da 2-3 adet ceviz

 

Öğle yemeği:    8 -10 yemek kaşığı haşlanmış yeşil mercimek salatası (bol yeşillik ve turşulu)

                             1 su bardağı ayran ( ev yapımı yoğurt olması önemli)

 

Akşam yemeği: Zeytinyağlı sebze güveci

                              Salata

                              Ayran

 

Gece:                 1 su bardağı tarçınlı süt

                            1 porsiyon meyve (elma, kivi, portakal gibi)

 

3. Gün

 

Sabah:              1 su bardağı detoks su

 

Kahvaltı:            Bol dereotlu 1 adet haşlanmış yumurta

                             4-5 adet tuzsuz ilave yağsız zeytin veya 2-3 adet ceviz

                             1 dilim az tuzlu ve az yağlı peynir veya 2 yemek kaşığı lor peynir içine 1 çay kaşığı çörek otu veya keten tohumu

                             1 dilim ekmek

                             Çay

 

Ara öğün:          Detoks içeceği

 

Öğle yemeği:    1-2 kepçe çorba (az yağlı, unsuz, mevsim sebzelerinden yapılmış)

                             3 köfte kadar et

                             Salata

 

Ara öğün:           Kefir veya ayran

                              2-3 ceviz içi veya 8-10 badem

 

Akşam:               1-2 kepçe çorba

                             4-5 kaşık nohutlu bulgur pilavı

                             Cacık veya yoğurtlu semiz otu salatası

 

Gece :                 3-4 adet erik veya çilek

 

Bu listede dikkat edilmesi gerekenler:

 

Öncelikle hamile veya emziren annelere detoks programı uygun değildir.

Sağlıklı bireyler için hazırlanmış bir programdır.

Öğün aralarında açlık hissi oluştuğunda yeşillik ve salata türü besinler, kepekli bisküvi tüketilebilir.